Mahakama yajivua mipaka ya Bunge

Mahakama haina mamlaka ya kuamua ni kwa kiwango gani cha maboresho au marekebisho ambayo Bunge la Katiba linaweza kuyafanya katika Rasimu ya Katiba.” Mahakama

Mahakama Kuu Kanda ya Dar es Salaam imejivua katika mgogoro wa mamlaka ya Bunge la Katiba kuhusu ni kwa kiwango gani bunge hilo lina  mamlaka ya kufanya  marekebisho au kuboresho Rasimu ya Katiba Mpya iliyowasilishwa na iliyokuwa Tume ya Mabadiliko ya Katiba.

Badala yake, mahakama hiyo imesema hayo ni masuala ya kisiasa zaidi kuliko kisheria. Mahakama hiyo ilitoa msimamo huo jana wakati ikitoa amri kuhusiana na kesi ya kuhoji mamlaka ya Bunge la Katiba, chini ya kifungu cha 25(2) cha Sheria ya Mabadiliko ya Katiba ya mwaka 2011.

Hata hivyo, haikutoa sababu za amri hiyo na badala yake ilisema kuwa itatoa sababu hizo Oktoba 7. Kesi hiyo ilifunguliwa na mwanahabari, Saed Kubenea dhidi ya Mwanasheria Mkuu wa Serikali (AG) kwa niaba ya Serikali.

Katika kesi namba 28 ya mwaka 2014, Kubenea alikuwa anaiomba Mahakama hiyo itoe tafsiri sahihi ya kifungu hicho kuhusu mamlaka ya Bunge na pia, itamke kama lina mamlaka ya kuacha maudhui ya Rasimu ya Katiba iliyowasilishwa bungeni.

Wakati wa usikilizwaji wa kesi hiyo, Wakili wa Kubenea, Peter Kibatala akisaidiana na Mabere Marando walisema kwa mujibu wa kifungu hicho, bunge hilo lina mipaka na halina mamlaka ya kuacha maudhui ya Rasimu hiyo.

Akijibu hoja hizo, Naibu Mwanasheria Mkuu wa Serikali, George Masaju alidai kuwa bunge hilo lina mamlaka ya kufanya mabadiliko yoyote na kwamba, halifungwi na Rasimu hiyo kwa kuwa ni nyaraka ya kazi tu kwa bunge hilo.

Katika amri yake jana, Mahamaka ilisema imebaini kuna utata na mkinzano wa maana katika kifungu hicho katika lugha ya Kiswahili na lugha ya Kiingereza.

Hivyo, mahakama kupiti jopo la majaji watatu waliosikiliza kesi hiyo, Augustine Mwarija (kiongozi wa jopo), Dk Fauz Twaib na Aloysius Mujulizi, ilitoa tafsiri sahihi ya mamlaka ya Bunge hilo baada ya kusoma Sheria yote ya Mabadiliko ya Katiba

Ilisema licha ya utata huo, mamlaka ya kutengeneza masharti ya Katiba Mpya ya Jamhuri ya Muungano wa Tanzania inamaanisha mamlaka ya kuandika na kupitisha Katiba inayopendekezwa kwa ajili ya kupigiwa kura na wananchi wa Tanzania.

Pia, ilisema mamlaka hayo yatatekelezwa kwa msingi wa Rasimu ya Katiba baada ya kuwa imewasilishwa mbele ya Bunge la Katiba na mwenyekiti wa Tume ya Mabadiliko ya Katiba.

“Kwa kufanya hivyo, Bunge la Katiba linaweza kuboresha au kuirekebisha Rasimu ya Katiba,” alisema Jaji Mwarija alipokuwa akisoma amri hiyo.

Aliongeza: “Mamlaka hayo yana mpaka tu kama ilivyokuwa kwa shughuli za Tume ya Mabadiliko ya Katiba, katika misingi ya kitaifa na maadili yaliyotolewa katika kifungu cha 9 (2) cha Sheria ya Mabadiliko ya Katiba.”

Ilisisitiza kuwa hayo ni masuala zaidi ya kisiasa kuliko ya kisheria, isipokuwa tu bila kukiuka kifungu cha 9 (2).

Kifungu hicho kinasema: “Tume ya Mabadiliko ya Katiba itaongozwa na misingi mikuu ya kitaifa na maadili ya Jamii  na kinataja mambo ambayo ni sharti yahifadhiwe na kudumishwa, ikiwamo Jamhuri ya Muungano.”

Akizungumzia uamuzi huo, Wakili Kibatala alisema wameridhishwa na jinsi Mahakama ilivyoweza kutekeleza jukumu lake kwa wakati na wamefurahi kuwa imeitambua Rasimu ya Katiba tofauti na mdaiwa alivyodai kuwa hiyo ni nyaraka ya kazi tu kwa bunge hilo.

Alisema bado Mahakama haikuweza kukata kiu yake na ya mteja wake.

CHANZO: MWANANCHI.